جایگاه اقتصاد و جامعه در اندیشۀ ماکس وبر

author

  • ابراهیم توفیق دکترای تخصصی جامعه‌شناسی، استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
Abstract:

هدف این نوشتار بررسی جایگاه آن‌چه مهم‌ترین اثر ماکس وبر نامیده شده، یعنی اقتصاد و جامعه، در اندیشۀ اوست. در نقد خوانش پارسونزی (talcott parsons) و یک‌پارچه‌سازِ وبر، گفته شده که گسستی میان وبرِ متقدم ـ وبرِ تأملاتِ روش‌شناختی دربارۀ مفهوم‌پردازی «فرد تاریخی» (historical individual) و اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری (The Protestant Ethic and The Spirit of Capitalism) و وبر متأخر ـ وبرِ اقتصاد و جامعه (Economy and Society) و جامعه‌شناسی تفهمی (Interpretive Sociology) دیده می‌شود؛ گسستی مبتنی‌بر گذار از فردیت تاریخی به جامعه‌شناسی به‌مثابۀ علمی انتزاعی، گونه‌شناختی (typological)، و جهان‌شمول. این نوشتار نشان می‌دهد که خصلت این گذار نه گسست، بلکه یک تداوم پرتنش است و این‌که اندیشۀ وبر، چه متقدم و چه متأخر، متمرکز است بر صورت‌بندی‌های متفاوتِ فردِ تاریخیِ «سرمایه‌داری مدرن» و «قفس آهنین» (iron cage). به این منظور، درابتدا، نگاهی خواهیم انداخت به تاریخچه و ساختارِ «اقتصاد و جامعه». سپس، گذارِ پیش‌گفته بررسی خواهد شد. درپایان، به تأمل در تنشِ گریز‌ناپذیر در اندیشۀ وبر پرداخته می‌شود تا از این طریق حدود و ثغور یک گفت‌وگوی انتقادی و مولّد با او ترسیم شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مبانی جامعه شناسی مذهبی ماکس وبر

یکی از مهمترین مسائل روزگار ما‘ هم ا زنظر مطالعات علمی وهم ا زدیدگاه ملاحظات عملی‘ مسئله توسعه و عقب ماندگی است ‘ علیرغم گسترش فزاینده ادبیات معاصر در مورد این مسئله ‘ کشف و طرح علمی آن دست کم به اواسط قرن نوزدهم باز می گردد. بخش عمده ای از ادبیات معاصر درباره رشد وعقب ماندگی ‘ توضیح شکاف عمیق موجود د رجهان از این نظر را در عوامل برون مرزی و جهانی چون استعمار و استثمار جستجو می کند.بر اساس این ...

full text

جامعه‌شناسی مذهبی ماکس وبر و جایگاه آن در اسلام

جامعه‌شناسی مذهبی ماکس وبر و جایگاه آن در اسلام سید محمدامین حسینی[1]- دکتر سید حسن ملائکه [2]- مریم عابدینی[3] چکیده: محور مرکزی جامعه ‌شناسی وبر، چگونگی ارتباط اعتقادات مذهبی با ساخت‌های اجتماعی و اقتصادی است. مطالعات وبر تا اندازه‌ای درباره سازمان اقتصادی جامعه، سیستم‌های سیاسی، بورکراسی و حقوق خود دنباله طبیعی جامعه‌شناسی مذهب می‌باشد. پس از عقلایی شدن مذهب، مسئله بعدی مسئله تنش و فاصله می...

full text

ماکس وبر و مناقشۀ روشی

ماکس وبر و مباحث روش‌شناختی‌ای مطرح می‌کند دستمایۀ تفاسیر و خوانش‌های بسیار متعددی بوده است. این تفاسیر بیشتر به قرابت‌های فکری و تاثیرپذیری‌های وبر از سایر متفکران پیشین یا معاصر وبر تاکید کرده‌اند. این شیوه از خوانش، در هر مسیری که برای شرح و تفسیر انتخاب می‌شود، دچار یک‌جانبه‌گرایی‌هایی می‌شود که دست‌آخر نمی‌توان به مبنایی واحد برای انتخاب از میان آنها رسید. بازسازی فضای فکری و صورت‌بندی مجد...

full text

بررسی و نقد اندیشه‌های ماکس وبر در جامعه‌شناسی حقوق

"جامعه‌شناسی حقوق" تخصصی دانشگاهی و بین رشته‌ای است که می‌کوشد به تحلیل نظری و علمی روابط حقوق و جامعه، سازمان اجتماعی نهاد حقوق(نظم یا نظام) کنش‌های متقابل اجتماعی موجود در این عرصه و معنایی که مردم به واقعیت‌ها و پدیدارهای حقوقی می‌دهند، بپردازد و آن ها را فهم و تبیین کند. در میان بزرگان جامعه‌شناسی پر‌آوازتر از ماکس‌وبر کم‌تر کسی را می‌توان یافت که هنوز هم کتاب‌ها و مقالات جامعه‌شناسی و بویژ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 19  issue 10

pages  21- 45

publication date 2019-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023